Η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία (ESA) αναζητά εθελοντές που είναι πρόθυμοι να περάσουν 10 ημέρες ξαπλωμένοι μέσα σε ειδικές μπανιέρες, ως μέρος ενός πρωτοποριακού πειράματος που προσομοιώνει τις συνθήκες έλλειψης βαρύτητας στο διάστημα. Το πείραμα, γνωστό ως Vivaldi III, είναι το τρίτο και τελευταίο της σειράς και προσφέρει στους συμμετέχοντες αμοιβή €5.000.
Τι περιλαμβάνει το πείραμα;
Η στρατολόγηση των εθελοντών ξεκίνησε τον Φεβρουάριο στη διαστημική κλινική Medes στην Τουλούζη της Γαλλίας. Στο πείραμα, 10 άνδρες συμμετέχοντες ξαπλώνουν μέσα σε ειδικά δοχεία με αδιάβροχο ύφασμα, τα οποία τους διατηρούν στεγνούς ενώ αιωρούνται στο νερό.
Η διαδικασία αυτή επιτρέπει στους εθελοντές να βιώσουν μια αίσθηση αιώρησης, παρόμοια με αυτή που νιώθουν οι αστροναύτες στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Οι συμμετέχοντες θα μείνουν σε αυτή τη θέση για 10 συνεχόμενες ημέρες, υποβαλλόμενοι παράλληλα σε μια σειρά από επιστημονικές και ιατρικές εξετάσεις.
Πώς προσομοιώνεται η έλλειψη βαρύτητας;
Το Vivaldi III συνδυάζει δύο τεχνικές:
- Ξηρή βύθιση – Οι συμμετέχοντες τοποθετούνται μέσα σε ειδικά υδάτινα δοχεία, όπου το βάρος του σώματός τους μειώνεται, προσομοιώνοντας έτσι την αίσθηση μηδενικής βαρύτητας.
- Ανάπαυση με το κεφάλι προς τα κάτω – Σε μια άλλη φάση του πειράματος, οι συμμετέχοντες ξαπλώνουν με κλίση -6°, ώστε να προκληθούν μετατοπίσεις υγρών στο σώμα τους, όπως συμβαίνει στο διάστημα λόγω της μικροβαρύτητας.
Αυτές οι συνθήκες προκαλούν φυσιολογικές αλλαγές στο σώμα, όπως:
- Μείωση μυϊκής και οστικής πυκνότητας
- Αλλαγές στο καρδιαγγειακό σύστημα
- Μεταβολές στο σχήμα των ματιών
- Μετακίνηση υγρών στον εγκέφαλο
Η καθημερινότητα των εθελοντών
Κατά τη διάρκεια του πειράματος, οι εθελοντές πρέπει να παραμένουν στη θέση τους συνεχώς. Ωστόσο, θα τους παρέχονται συγκεκριμένες διευκολύνσεις:
- Κατά τη διάρκεια των γευμάτων, θα μπορούν να χρησιμοποιούν πλωτές σανίδες και μαξιλάρια λαιμού.
- Για τις επισκέψεις στην τουαλέτα, θα μεταφέρονται προσωρινά σε τρόλεϊ, χωρίς να αλλάζει η στάση τους.
Γιατί είναι σημαντικό αυτό το πείραμα;
Ο βασικός στόχος του Vivaldi III είναι η καλύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο το ανθρώπινο σώμα προσαρμόζεται στην έλλειψη βαρύτητας. Τα αποτελέσματα μπορούν να οδηγήσουν στη δημιουργία πιο αποτελεσματικών μέτρων για την προστασία των αστροναυτών κατά τη διάρκεια μακροχρόνιων αποστολών στο διάστημα.
Επιπλέον, τα δεδομένα που θα συλλεχθούν από το πείραμα θα μπορούσαν να έχουν σημαντικές εφαρμογές στην ιατρική στη Γη, βοηθώντας:
- Ασθενείς που είναι κλινήρεις για μεγάλα χρονικά διαστήματα
- Ηλικιωμένα άτομα
- Άτομα με μυοσκελετικές παθήσεις
Η επιστημονική σημασία του Vivaldi III
«Επεκτείνοντας τη διάρκεια της ξηρής βύθισης και συγκρίνοντάς την με την ανάπαυση στο κρεβάτι, βελτιώνουμε την κατανόησή μας για το πώς αυτά τα πειράματα προσομοιώνουν τη ζωή στο διάστημα και πώς επηρεάζουν το ανθρώπινο σώμα», δηλώνει η Ann-Kathrin Vlacil, επικεφαλής του προγράμματος στην ESA.
Ο Marc-Antoine Custaud, υπεύθυνος της επιστημονικής ομάδας του πειράματος από το Πανεπιστήμιο της Ανζέρ, επισημαίνει ότι τα ευρήματα μπορούν να βοηθήσουν και σε επίγειες ιατρικές εφαρμογές, ιδιαίτερα σε θεραπείες που σχετίζονται με τη γήρανση και την ακινησία.
Ένα βήμα πιο κοντά στην εξερεύνηση του διαστήματος
Το Vivaldi III επιτρέπει στους επιστήμονες να μελετήσουν σε πραγματικό χρόνο τις αλλαγές στο ανθρώπινο σώμα που προκύπτουν από την προσομοίωση της έλλειψης βαρύτητας, χωρίς να χρειάζεται να ταξιδέψουν στο διάστημα.
Τα αποτελέσματα της έρευνας θα βοηθήσουν στη βελτίωση της υγείας και της ασφάλειας των αστροναυτών σε μελλοντικές διαστημικές αποστολές, ανοίγοντας τον δρόμο για την ανθρώπινη εξερεύνηση του Άρη και πέρα από αυτόν.
